Vijftig tinten geel
Kweeperen, citroenen, peren en druiven
Allerlei tinten geel
Wat direct opvalt aan dit fruitstilleven is dat Van Gogh het heeft geschilderd in allerlei tinten geel (ton-sur-ton). Hij liet daarmee zien dat hij met schakeringen van één kleur een schilderij kon maken.
Toch was het een hele uitdaging om het werk genoeg diepte te geven. Voor de schaduwen en de ronde vormen van het fruit gebruikte hij daarom ook andere kleuren: rood, groen, oranje en blauw. Daarnaast varieerde hij met zijn penseelstreken om de rondingen hun vorm te geven.
Om kleurencombinaties uit te proberen voordat hij begon te schilderen, gebruikte Van Gogh bolletjes gekleurde wol. Het geel-en okerkleurige bolletje heeft hij vrijwel zeker voor dit stilleven gebruikt.
Van Goghs bekendste ton-sur-ton stilleven is natuurlijk Zonnebloemen dat hij anderhalf jaar later zou maken. Meestal gebruikte hij in zijn schilderijen echter verschillende kleuren die elkaars werking versterken.
De gele bolletjes wol waarmee Van Gogh het kleureffect uitprobeerde voor het schilderij Kweeperen.
Zonnebloemen, 1889
oil on canvas
Van Gogh Museum, Amsterdam (Vincent van Gogh Foundation)
De zonnebloemen vorderen, ik heb een nieuw boeket van 14 bloemen tegen groengele achtergrond; dat is dus precies hetzelfde effect – maar in groter formaat, doek van 30 – als een stilleven met kweeperen en citroenen dat je al hebt, maar in de zonnebloemen is de manier van schilderen veel eenvoudiger.
Brief aan Theo van Gogh. Arles, op of rond zondag 26 augustus 1888.
